Solidariteit, in plaats van elkaar beconcurreren
Mariëlle Paul, staatssecretaris van Funderend Onderwijs en Emancipatie, stapt op 12 september het Hilversumse Theater Gooiland binnen met hoge verwachtingen. “Ik hoop op dit landelijk congres onderwijsregio’s mooie voorbeelden te zien van wat in de praktijk werkt en succesvol is. Die wil ik meenemen.”
Binnen staan meer dan 500 congresdeelnemers klaar om hun middag te vullen met inspiratiessessies. Ze hebben keuze uit 30 sessies, met thema’s en aanpakken vanuit alle onderwijsregio’s. Mooie voorbeelden voor het oprapen dus! “Als je kijkt naar de personeelstekorten, zie je dat een regiospecifieke aanpak nodig is”, zegt Mariëlle Paul. “Er zijn regio’s waar de bevolkingsgroei niet bij te houden is. Daar zijn enorm veel extra leraren, schoolleiders en onderwijspersoneel nodig. In andere regio’s is juist sprake van krimp en dus ook van minder kinderen. Maar ook daar bestaat een tekort aan leraren en schoolleiders.”
Leren van elkaar
Oplossingsrichtingen kunnen regionaal verschillen. “Er is geen one size fits all-oplossing”, benadrukt ze. “Dat is natuurlijk ook de reden dat we met onderwijsregio’s werken. Het gaat erom wat je in de regio nodig hebt om nieuwe leraren te werven en goede leraren te behouden voor het onderwijs. Aan de ene kant werk je dus regiospecifiek, maar tegelijkertijd leren onderwijsregio’s van elkaar en hoef je niet overal opnieuw het wiel uit te vinden.”
Samenwerken
De staatssecretaris ziet een groot verschil met de aanpak van voorheen. “In het verleden zag je vooral veel verschillende aanpakken. Iedereen was met de beste bedoelingen aan de slag, maar het was meer ieder voor zich. Dat kan niet meer want het probleem is zó groot dat je echt moet samenwerken. Het is belangrijk dat je solidariteit toont en elkaar niet beconcurreert ook bij het werven van goede kandidaten.”
Inspirerende voorbeelden
De staatssecretaris sprak op het congres ook over verschillende initiatieven die binnen onderwijsregio’s gaande zijn om de onderwijstekorten aan te pakken. Zo had ze een gesprek met Onderwijsregio Haaglanden over het combineren van functies in de kinderopvang en het onderwijs; pedagogisch medewerkers kunnen daar als leerkracht aan de slag en andersom. Daarnaast vertelden twee ‘instroommakelaars’ van VOTA (Voortgezet Onderwijs Twente & Achterhoek) over hoe ze zij-instromers begeleiden in hun oriëntatie naar een mogelijke baan in het onderwijs. “Het helpt enorm om over al deze belangrijke initiatieven te horen, die allemaal zeer bijdragen aan het tegengaan van de tekorten op scholen. Door dit soort voorbeelden is het voor mij makkelijker uit te leggen wat er binnen onderwijsregio’s allemaal gebeurt en het laat zien hoe hard er door zoveel mensen wordt gewerkt om kinderen goed onderwijs te bieden.”
Bovendien, zegt Paul, kunnen we deze goede voorbeelden vanuit de Rijksoverheid weer breed delen. “Zo zorgt de regionale aanpak voor landelijke inspiratie en komen we samen verder.”
Stappen blijven zetten
Hoe gaat het intussen met de vorderingen die de onderwijsregio’s maken? Is het einddoel binnen bereik? “Ik ben tevreden als alle leerlingen en studenten een goede leraar voor de klas hebben, die de ruimte heeft om zich te blijven ontwikkelen. En ik ben tevreden als het niet elke week een puzzel is voor de schoolleiding om de formatie en de bezetting rond te krijgen. Dit congres laat zien dat we goed onderweg zijn en we stappen blijven zetten met de onderwijsregio’s op weg naar minder tekorten op school en in de klas.”